Beklentiler 4 / 16 “Minimize Edilmiş Yangın Riski”
“Yangın güvenliğinin en önemli basamağı yangının çıkmasına mâni olmak için gerekli tedbirlerin alınmasıdır. Yangın tehlikesinin daha iyi anlaşılması ile tehlike algısı ve risk değerlendirme yetisinde gelişme sağlanarak korunma tedbirlerine verilen önem artırılmalıdır. Yangına sebebiyet verebilecek unsurların daha iyi anlaşılması ile bunların kontrolü cihetine gidilerek yangınların çıkması minimize edilebilir ama asla sıfırlanamaz.’’ Paragraf, Sayın Abdurrahman İnce’nin (İBB İtfaiye Eğitim Merkezi (İBİTEM) Eski Amiri) makalesinden alıntı olup tekraren aktarıyorum. Sayın İnce ülkemizin en büyük itfaiye teşkilatının eğitim amiri pozisyonunda bunu söyleyebiliyorsa sanırım bu konuya ezberler üzerinden gitmenin ne kadar sakıncalı olduğu ortadadır. Katı yakıtlı pişirmeler “bilinçli ve kontrollü” şekilde çıkarılan bir yangındır. Yaşadığınız, gece uyuduğunuz evinizin içinde mangal ile pişirme yapıldığını düşünün, bu mangal mutfakta da olabilir. Bu sistemi kurmak için bir mimarla, mühendisle çalışıp uygulamasını da ustasına yaptırmak durumundasınız. Kullanılacak malzemeleri de temin edeceksiniz. Tüm bu malzeme ve hizmetleri satın alırken önce neleri dikkate alırsınız diye sorduğumuzda; “Önce emniyet” ya da “Evde mangal mı olur?’’ tepkilerini duyar gibiyim. Önce emniyet tabii ama bir de malzeme ve hizmet alımlarının nasıl yapılacağını düşünün. Beyaz yakalıların, mavi yakalıların referansları incelenecek, projeleri değerlendirilecek,uygulama esnasında belki de orada bulunulması gerekecek ve belki de işin teslimi sırasında sistemin denenmesi gerekecek. Tüm bu özenin sağlık, can güvenliği ve emniyet için yapılacağı ortada. Endüstriyel mutfakların oluşturulmasında hizmet ve malzeme tedariki sağlanırken büyük oranda evdeki mangallara kurulacak sistemler için gösterilen özenli yaklaşım gösterilmemektedir. Büyük oranda diyorum zira aramızda tabii ki çok özenli paydaşlarımız yer almaktadır.
Evdeki mangal sistemi oluşturulurken bir hareket görece eksik yapılacak… Fiyat pazarlığı. Endüstriyel mutfaklar oluşturulurken, ticaretin finans kurallarının nasıl işletildiğini ben yaşadım, yaşıyorum ve biliyorum. Endüstriyel mutfaklardaki yangın riskinin farkındayız, kendi evimizde gösterdiğimiz özenin, iş endüstriyel mutfakların oluşturulmasına geldiğinde büyük oranda gösterilmediğini üzülerek görüyorum ve izliyorum…
2009 yılından itibaren 2.200 civarı projede firmamın ürünleri kullanıldı ve bunların içinde de 500 civarı mangal olabileceğini tahmin ediyorum. Maalesef işletmeler el değiştirebildiği gibi ilk projedeki yerleşimler bizden habersiz de değiştirilebiliyor. Dolayısıyla kurulu mangal adedini net rakam olarak veremiyorum. Bu işletmelerin toplamında her sene ortalama iki yangın çıktığını yaşadım. 15 yılda 500 mangal ile pişirme yapılan mutfaklarda, 30 yangın sayısından yangın çıkma oranını yılda %0,6 olarak düşünebiliriz.
Ancak ; Buradaki %0,6 rakamı yangın çıkma riski değildir, bu gerçekleşen yangın sayısıdır. ‘’Risk’’ kelimesini kullanmak durumun ciddiyetini yok saymaktır. Yazıda özellikle olasılık, risk gibi kelimeleri kullanmıyorum.Hedef, %0,6 rakamının, %0,2 olması mıdır? Bu daha işe başlamadan yangın çıkacağının kabul edilmesidir. Bu yazıda, mutfak yangınlarının önlenmesi ve güvenlik tedbirleri konusundaki yaklaşımımı ve tavrımı net bir şekilde ortaya koymak istiyorum. Yangın çıkmasının kesin bir durum olarak kabul edilmesi, bir mühendis olarak mesleki etik ve sorumluluk anlayışım ile çelişmektedir. Mühendislik yemini etmiş biri olarak, her zaman en kötü senaryoya hazırlıklı olmanın ötesinde, bu senaryoların gerçekleşmemesi için proaktif ve etkili çözümler üretmekle yükümlüyüm.
Yangın Riski ve Mühendislik Yaklaşımı
Rakamsal veriler incelendiğinde mutfak yangınlarının sayılarının fazla olmadığını fakat meydana geldiğinde büyük zararlar verebildiği görülmektedir. Endüstriyel mutfaklarda yangın çıkması bir kumar gibi belirsiz bir olasılık değildir. Aksine, belirli koşullar altında neredeyse kaçınılmazdır. Bu nedenle, yangın önleme konusunda alınacak tedbirler ve uygulamalar, sadece ihtimaller üzerinden değerlendirilemez.
Firma Olarak Sorumluluklarımız
Firma olarak yangın güvenliği konusunda üzerimize düşeni yapmaya çalışıyor, gerekli uyarıları yapıyor ve tedbirleri alıyoruz. Ancak bu çabaların, sadece birkaç paydaşın bireysel gayretleri ile sınırlı kalması, sürdürülebilir bir çözüm üretmez. Bu nedenle, tüm paydaşların aktif katılımı ve iş birliği şarttır.
Multidisipliner Yaklaşım ve İş birliği
Kuralların yetersiz olduğu, uygulamaların denetlenmediği ve ticari kaygıların ön planda olduğu bir ortamda, mutfak yangınlarının önlenmesi için multidisipliner bir yaklaşım gereklidir. Bu yaklaşım, mühendisler, güvenlik uzmanları, işletme sahipleri ve düzenleyici kurumların bir araya gelerek, ego ve çıkar çatışmalarından uzak, çözüm odaklı bir iş birliği içinde çalışmasını zorunlu kılmaktadır. Bu sayede, yangın güvenliği standartlarının yükseltilmesi ve uygulanabilir önlemlerin hayata geçirilmesi mümkün olacaktır.
Sonuç ve Çağrı
Yangın güvenliği, yalnızca bireysel çabalarla değil, tüm paydaşların ortak çabasıyla sağlanabilir. Bu yazıyı kaleme alırken, mutfak yangınlarının önlenmesi ve güvenli bir çalışma ortamının sağlanması için, mühendislik etiği ve mesleki sorumluluk anlayışımızı vurgulamakla birlikte tüm paydaşları aynı şekilde sorumluluk almaya davet etmeyi amaçladım. Mutfak yangınları, kaçınılmaz bir kader değil, doğru önlemlerle önlenebilecek bir durumdur.
Saygı ve sevgilerimle...
